Ik ga iets opbiechten: als ik filmpjes zie waarin mensen worden bedankt, dan word ik daar altijd nogal emotioneel van. Trouwens, ook in het echte leven houd ik het niet droog als mensen elkaar bedanken. Het uiten van emoties zoals dankbaarheid speelt een belangrijke rol in relaties tussen mensen. Nu blijkt uit onderzoek dat als iemand getuige is van een bedankje tussen twee mensen, dat dit bedankje ook een uitwerking kan hebben op de toeschouwer van het tafereel.
Een getuige van een dankjewel tussen twee andere mensen zal de dankjewelzegger graag beter willen leren kennen en hulp aanbieden in de toekomst. Ook zijn de dankjewelzegger en dankjewelontvanger mogelijke toekomstige vrienden, het zijn tenslotte in ieder geval aardige mensen. Dankbaarheid uiten heeft dus niet alleen een positief effect tussen twee mensen maar er kunnen meer relaties tegelijkertijd ontstaan tussen meer mensen. Deze sociale invloed wordt het getuige-effect genoemd door Algoe en collega’s in een artikel dat zal verschijnen in Journal of Personality and Social Psychology.
Geschreven bedankje
Om het getuige-effect te demonstreren, kregen deelnemers aan het onderzoek video’s te zien waarin ze getuige waren van iemand die voor een taak meer deed dan er werd verwacht. In de ene versie van de video werd de persoon hiervoor schriftelijk bedankt en in de andere versie niet. Vervolgens moesten de deelnemers dezelfde taak uitvoeren als in de video. Uit een serie experimenten bleek dat mensen die een bedankje hadden gezien in de video ook meer gingen doen dan er van hen verwacht werd, vergeleken met de mensen die dat bedankje niet hadden gezien.
Gesproken bedankje
Vervolgens lieten de onderzoekers de deelnemers een video zien met daarin mensen die een boodschap voor hun romantische partner opnamen. Er was een dankjewelversie en een positieve en neutrale versie. De onderzoekers waren benieuwd of de deelnemers meer over zichzelf zouden willen vertellen in een brief aan de dankjewelzegger dan aan de vertellers in de positieve en neutrale boodschappen. De deelnemers die de dankjewelvideo hadden gezien, schreven aanzienlijk meer over hun emoties en andere persoonlijke informatie dan de mensen die de positieve of neutrale boodschappen hadden gezien. Zij wilden graag contact maken met die dankbare mensen.
Ook wilde de onderzoekers weten of de deelnemers het liefste contact wilden maken met degene die iets vertelde tegen de romantische partner of de partner waarvoor de boodschap bestemd was. Ook nu werden vooral de dankjewelzegger en dankjewelontvanger genoemd om contact mee te maken terwijl dit niet het geval was voor de positieve en neutrale vertellers en ontvangers van de boodschappen opgenomen boodschappen.
Als je getuige bent van de dankbaarheid van een familielid, collega of zomaar iemand bepaalt dat voor een deel wat jij als toeschouwer wilt doen. Misschien ga je wel helpen of ga je contact maken. Op deze manier heeft dankbaarheid een verbindend effect, niet alleen tussen mensen onderling maar ook tussen mensen die getuige zijn van de uitwisseling van dankbaarheid. Dankbaarheid ontroert niet alleen maar verbindt nog meer dan we al dachten.
